BİR İİBF ÖĞRENCİSİNİN HUKUK DERSLERİNİ ALMASININ ÖNEMİ

Bu yazı Uludağ Üniversitesi İşletme ve Maliye bölümü öğrencisi Görkem Gezgin tarafından yazılmıştır.           

Bu yazı, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi öğrencilerinin hukuk derslerini almasıyla, mezuniyet sonrası yapabilecekleri hakkındadır.

            Bir İİBF öğrencisi mezuniyetinden sonra, en başta Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirlik (SMMM), Yeminli Mali Müşavirlik (YMM), İdari Yargı Hakimliği, Sayıştay Denetçiliği, Bağımsız Denetçilik, Vergi Müfettişliği, Gelir Uzmanlığı (Yard.) ve bunlarla birlikte kamuda veya özelde bir çok mesleği yapabilmektedir. Tabii ki bunların olunabilmesi için lisans eğitimi sırasında muhasebe, iktisat, maliye, istatistik vb. dersler alacak. Ancak bu mesleklere mensup olabilmek için bu alanlar yetmemekte, Anayasa Hukuku, Borçlar Hukuku, Vergi Hukuku, Ticaret Hukuku, İdare Hukuku, İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku vs. birçok hukuk dersinin alınmış olunması gerekmektedir. Zira, lisans eğitiminden sonra bu açıkların kapatılması gittikçe, hiç şüphesiz, zorlaşacaktır.

            Bir İİBF öğrencisinin lisans eğitimi boyunca muhasebe, iktisat, maliye vb. alanlarda eğitimini almış olacak ancak, bunlarla beraber, yukarıda saymış olduğum alanlarda eğitim almadığı sürece, örneğin; SMMM staj başlatma sınavı, İdari Yargı Hakimliği sınavı veya KPSS’de yeterli puanı alamayacaktır. Ancak bu durumun önemi sadece sınavlardan ibaret değildir. Özel sektörde de birçok alanda bu durum önemlidir. (Bir pazarlamacının, işi gereği, Ticaret Hukuku mevzuatı ve Vergi mevzuatını bilmesi gerektiği gibi.)

            Şöyle etrafımıza baktığımızda, İİBF bölümlerinden herhangi birini bitirmiş, bir çok kimse karşımıza çıkacaktır. Geçtiğimiz dönem yarım milyona yakın öğrenci İİBF bölümlerinden mezun oldu. Bunun AÖF’de de okuyanları düşündüğümüzde, işimiz hiç mi hiç kolay değil. Öyleyse, bizim kendimizi çeşitli açılardan geliştirmemiz gerektiği gözle görülen bir gerçek. Mesela, globalleşen, gelişen dünyadaki kur değerlerinin analizini biz yaparız, finansal tablo analizini biz yapabiliriz, bunların mevzuattaki boyutunu biz bilebiliriz, bilmeliyiz. Biz, örnekte vermiş olduğum işler ve dahasını bir başka meslek grubuna, tabir caizse, kaptırmamalıyız. Bu saydıklarımı, bir mühendis, sosyolog veya avukat yapamaz. Bundan dolayı alanımızın öneminin farkında olmalıyız.

            Şimdi biraz da yukarıda saymış olduğum mesleklerden iki tanesinin sınav konularına bakalım.

1-      SMMM staj başlatma sınavı

            Mali Müşavir en kısa tanımı ile; devlet tarafından 3568 sayılı Kanunu ile defter tutmak ve beyanname vermek gibi bazı alanlarda yetkilendirilmiş bir meslek grubunu ifade eder. SMMM staja giriş sınavına girmek için hukuk, iktisat, maliye, işletme, muhasebe, bankacılık, kamu yönetimi ve siyasal bilimler dallarından en az lisans mezunu olmak gerekmektedir. Bu sınavı başarıyla bitiren adaylar, 3 yıl boyunca bir SMMM yanında stajyer olarak çalışıp, ardından yeterlilik sınavına girmektedir. Bu sınavda da başarılı olanlar, SMMM ruhsatını alıp, SMMM olarak çalışabilmektedirler.

            Genel Kültür ve Alan Bilgisi olmak üzere, sınav ikiye ayrılmaktadır. Genel kültürden 30 soru, alan bilgisinden 100 olmak üzere 130 soru çıkmaktadır ve süre 165 dakikadır.

A-    Genel Kültür (30 soru)

a-      Türkçe – 7                                         

b-      Matematik – 8

c-      Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi – 5

d-      Yabancı Dil – 10

B-     Alan Bilgisi (100 soru)

a-      Finansal Muhasebe – 26

b-      Maliyet Muhasebesi – 8

c-      Mali Tablolar Analizi – 8

d-      Denetim – 16

e-      Ekonomi – 6

f-       Maliye – 6

g-      Meslek Hukuku – 6

h-      İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku – 6

i-        Vergi Hukuku – 6

j-        Ticaret Hukuku – 6

k-      Borçlar Hukuku – 6

2-      Vergi Müfettişliği

            Vergi müfettişi, Hazine ve Maliye Bakanlığı Vergi Denetim Kurulu bünyesinde doğrudan Maliye Bakanına bağlı olarak çalışan denetim elemanıdır.  İşletmelerin ve bireylerin vergi yükümlülüklerini hesaplamak, vergi beyannamelerini kontrol etmek ve vergi kaçakçılığını belirlemekle yükümlü kamu görevlisidir. Vergi müfettişi olabilmek için;

·         En az dört yıllık yükseköğretim veren iktisat, işletme, maliye, hukuk, siyasal bilgiler vb. bölümler veya bunlarla denkliği Yükseköğretim Kurumunca kabul yükseköğretim kurumlarından mezun olmak,

·         Kamu Personeli Seçme Sınavına girip, sınav duyurusunda belirtilecek ilgili puan türlerinden minimum puanı almış olmak

·         Sınavın yapıldığı tarih itibariyle otuz beş yaşını doldurmamış olmak,

·         657 sayılı Kanunun 48. Maddesindeki niteliklere sahip olmak,

·         Daha önce vergi müfettiş yardımcılığı sınavına katılmamış veya en fazla bir kez katılmış olmak, şartlarını sağladıklarında sınava başvuruda bulunabilinir.

            Sınavlar yazılı sınav ve sözlü sınavlardan oluşur. Yazılı sınav, V.D.K. tarafından Ankara’da yapılır.

A-    Yazılı sınav

            Yazılı sınav, V.D.K. tarafından Ankara’da yapılır

            Hukuk: Anayasa Hukuku, İdare Hukukunun genel esasları, ve idari yargı, Ceza Hukuku ve Ceza Muhakemeleri Usulünün Genel Esasları, Medeni Hukuk (Aile Hukuku ve Miras Hukuku hariç), Borçlar Hukuku, Ticaret Hukuku (Deniz Ticareti ve Sigorta Hukuku hariç).

            Muhasebe: Genel Muhasebe, Şirketler Muhasebesi, Maliyet Muhasebesi, Mali Tablolar Analizi.

            Maliye: Maliye Teorisi ve Maliye Politikası, Vergi Teorisi ve Türk Vergi Sistemi, Kamu Maliyesi.

            İktisat: Mikro ve Makro İktisat, İktisadi Düşünceler Tarihi, Para Teorisi ve Politikası, Türkiye Ekonomisi; Uluslararası İktisat ve İktisadi Kuruluşlar.

            Yazdığım alanlarda puanların aritmetik ortalamasının 70 olması gerekmektedir. Ardından sözlü sınava girilmektedir.

B-     Sözlü sınav

            Sözlü sınav da Ankara’da V.D.K. tarafından yapılır. Sözlü sınavda yazılı sınav konuları ile birlikte adayların genel kültürlerini ölçecek şekilde yapılır. Sözlü sınavda da en az 65 puan alınması lazımdır.

           

            Görüldüğü üzere, İİBF öğrencisi özelde de kamuda da çalışsa, her hâlükârda kendi alan bilgisinin yanında, hukuk bilgisinin de bulunması gerekmektedir.

Blogumun instagram hesabını takip etmek istersen buraya tıklayabilirsin.