Menfi (Olumsuz) zarar ve müspet (olumlu) zarar fakültedeki Borçlar Hukuku dersinde öğrenciler tarafından çokça karıştırılan bir konudur. Hakimlik Akademisi'nde de Ünal Hoca'dan bu konuyu taze bir şekilde dinlemişken de gelin size bunu basit bir dille anlatayım.
Menfi ve müspet zarar ayrımı haksız fiilden değil; sözleşme ilişkisinden doğan bir zarardır.
Menfi zarar: Borçluyla hiç karşılaşmasaydım uğrayacağım zarar. Burada sözleşmeden dolayı yapılan giderler ve sözleşmeye güven nedeniyle kaçırılan fırsatlar istenir.
Müspet zarar: Borçlu edimini ifa etseydi uğramayacağım zarar. Burada menfi zarardaki gibi dönülmez. Sözleşme devam eder. İfaya duyulan güvenden dolayı doğan zarar ve yoksun kalınan kar burada istenir.
Şimdi gelin bunlarla ilgili örnek yapalım.
Menfi zarar örneği
A, Doblo satın almak istemektedir. Aradığı koşullarda araçları Bursa ve Konya'da bulmuştur. Bursa'daki araç 150.000 TL iken Konya'daki araç 170.000 TL'dir. A, Bursa'ya 200 TL masraf yaparak giderek 150.000 TL değerindeki aracı satın almıştır. Buna ilişkin olarak 17.08.2021 tarihinde noterde 1000 TL masraf yapmıştır. Araç teslimi de 22.08.2021'de gerçekleştirilecektir. Ancak teslim günü araç sahibi aracı teslim etmekten kaçınmış ve A da sözleşmeden dönmüştür. Konya'daki araç sahibi bu sırada A'yı arayıp 180.000 TL'ye aracını teklif etmiş ve Ünal da bu fiyat üzerinden aracı satın almıştır.
Yapılan giderler: Noter masrafı+yol masrafı= 1000+200
Konya'daki aracın yeni fiyatı- Konya'daki aracın eski fiyatı= 180.000-170.000= 10.000
Menfi zarar: 1200+ 10.000= 11.200
Müspet zarar örneği
A, B'den fotoğraf makinesi satın almış ve fotoğraf makinesinin teslim tarihi de 17.08.2021 olarak kararlaştırılmıştır. A buna güvenerek arkadaşı C'nin düğününde fotoğrafçı olmak için C ile anlaşmıştır. Düğün tarihi 18.08.2021 olmakla birlikte A, C'ye borcunu ifa edemezse 7500 TL ceza koşulu ödeyecektir. Borcunu ödemesi halinde de 3500 TL ücret alacaktır. A 17.08.2021 tarihinde fotoğraf makinesini teslim alır fakat fotoğraf makinesi bozuk çıkar. Bu sebeple düğünde fotoğrafçı olamaz ve 7500 liralık ceza koşulunu ödemek zorunda kalır.
Yoksun kalınan kar: 3500 TL
Müspet zarar: 7500+3500= 11.000 TL
*Daha akılda kalması için Menfi zarar için şu kodlamayı yapabiliriz. Seni bu sözleşmeden men ediyorum. Bana tüm giderlerimi ve kaçırdığım fırsatları ver.
0 Yorumlar